بررسی اثر آنتی‌باکتریال عصاره آبی و الکلی میوه هندوانه ابوجهل بر روی باکتری‌های استرپتوکوکوس موتانس و لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوسمقدمه: امروزه پوسیدگی دندانی به عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن و قابل پیشگیری در سراسر جهان شناخته می‌شود و علاوه بر این شایع‌ترین دلیل از دست رفتن دندان‌ها و درد دهان نیز می‌باشد که در اثر برهم‌کنش بین فلور دهانی پوسیدگی‌زا با کربوهیدرات‌های قابل تخمیر روی سطوح دندانی با گذشت زمان اتفاق می‌افتد. مطالعات انجام شده بر ضایعات پوسیدگی افزایش نسبت باکتری استرپتوکوکوس موتانس را نسبت به مینای دست نخورده و حضور باکتری لاکتوباسیلوس را در ضایعات پیش‌رفته نشان می‌دهند. با توجه به مقاومت نسبی به آنتی‌بیوتیک‌ها در میان میکروفلور طبیعی دهان به خصوص استرپتوکوک‌های گروه ویریدانس و رویکردهای اخیر طب در بهره‌گیری از گیاهان دارویی و با در نظر گرفتن این مطلب که بر اساس مطالعات انجام شده عصاره‌ی گیاه هندوانه ابوجهل دارای اثر آنتی‌باکتریال علیه باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی می‌باشد در این پژوهش برآن شدیم اثر آنتی‌باکتریال عصاره‌ی آبی و الکلی میوه‌ی هندوانه ابوجهل را بر باکتری‌های استرپتوکوکوس موتانس و لاکتو باسیلوس اسیدوفیلوس بسنجیم.مواد و روش‌ها: ابتدا عصاره‌های آبی و الکلی هندوانه ابوجهل به روش خیساندن تهیه شدند. رقت‌های سریال 1 به 2 از عصاره‌های به دست آمده از 16384 تا 8 میکروگرم در میلی‌لیتر تهیه شد. سپس سویه‌های استاندارد باکتری‌ها به صورت کشت فعال {Streptococcus Mutans (IBRC-M: 10682, ATCC: 35688), Lactobacillus Acidophilus (IBRC-M:10815, KTCC:3164)} از مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران تهیه شد. پس از کشت مجدد باکتری‌ها در محیط براث، سوسپانسیون باکتری مطابق لوله 5/0 مک فارلند تهیه شد. سپس در هریک از چاهک‌های میکروپلیت 96 خانه‌ای 100 میکرولیتر از رقت‌های مختلف عصاره‌های آبی و الکلی، 100 میکرو لیتر محیط کشت (2×) و100 میکرو لیتر از سوسپانسیون باکتری با غلظت 5/0 مک فارلند که 100 مرتبه با سرم فیزیولوژی رقیق شده اضافه گردید. در آخر میکروپلیت‌ها در جار بی هوازی به مدت 48 ساعت در دمای 37 درجه قرار داده شد و بعد از گرماگذاری، میزان MIC عصاره میوه¬ی هندوانه ابوجهل و داروی مورد استفاده به طریق چشمی تعیین و گزارش می شود.یافته‌ها: عصاره‌ی الکلی تنها در غلظت 16384 میکروگرم بر میلی‌لیتر مانع رشد باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس شده و عصاره‌ی آبی نیز در غلظت‌های 16384 و 8192 میکروگرم بر میلی‌لیتر از رشد این باکتری در محیط کشت ممانعت به عمل آورد. عصاره‌ی الکلی و آبی هنداونه ابوجهل در غلظت‌های 16384 و 8192 میکروگرم بر میلی‌لیتر مانع رشد باکتری استرپتوکوکوس موتانس شدند. از آنجا که عصاره‌های آبی و الکلی گیاه هندوانه ابوجهل تنها در غلظت‌های بسیار بالا مانع رشد باکتری‌های استرپتوکوکوس موتانس و لاکتوباسیلوس اسیدوفیل شدند و نتیجه‌ی ضد باکتریایی چندانی از خود نشان ندادند و نتیجتا مقدار MBC ترکیبات مورد نظر قابل اندازه گیری نبوده آزمایشات مربوط به اندازه گیری MBC انجام نشدند.نتیجه‌گیری: میزان مهارکنندگی عصاره‌های آبی و الکلی هندوانه ابوجهل برای باکتری استرپتوکوکوس موتانس یکسان بوده و با توجه به بالا بودن غلظت‌های مؤثر بر این باکتری هیچ‌یک از عصاره‌های آبی و اتانولی بر این باکتری اثر ضدباکتریایی نداشتند. در مورد باکتری لاکتوباسیلوسوس اسیدوفیلوس نیز با وجود بالاتر بودن اثر آنتی‌باکتریال عصاره‌ی آبی نسبت به الکلی، هر دوی این عصاره‌ها فاقد اثر آنتی باکتریال مشخص بر باکتری مذکور می‌باشند.کلیدواژه‌ها: هندوانه ابوجهل، لاکتوباسیلوسوس اسیدوفیلوس، استرپتوکوکوس موتانس